Geçen asyryň başynda ýangyn söndüriji ulaglar döräli bäri, üznüksiz ösüşden we gowulaşandan soň, tiz wagtdan ýangyndan goramak işiniň esasy güýjüne öwrüldi we oda garşy göreşýän adamlaryň keşbini düýpgöter üýtgetdi.
500 ýyl ozal at çekilen ýangyn söndüriji ulaglar bardy
1666-njy ýylda Angliýanyň London şäherinde ýangyn boldy.Theangyn 4 günläp ýakyldy we meşhur Keramatly Paul buthanasyny goşmak bilen 1300 öýi ýykdy.Adamlar şäheriň ýangyndan goramak işlerine üns berip başladylar.Tizara, Iňlisler dünýäde ilkinji el bilen işleýän suw nasosy ýangyn awtoulagyny oýlap tapdylar we ody öçürmek üçin şlang ulandylar.
Senagat rewolýusiýasynda bug nasoslary ýangyndan goramak üçin ulanylýar
Iňlis senagat rewolýusiýasy döwründe Watt bug hereketlendirijisini kämilleşdirdi.Tizara ýangyn söndürmekde bug hereketlendirijileri hem ulanyldy.Bug hereketlendirijisi bilen işleýän ýangyn dwigateli 1829-njy ýylda Londonda peýda boldy. Bu awtoulag henizem atlar tarapyndan çekilýär.Arka tarapynda ýumşak şlang bilen 10 at güýji bolan iki silindrli bug hereketlendirijisi bilen işleýän kömür bilen ýangyn söndüriji maşyn bar.suw nasosy
1835-nji ýylda Nýu-Yorkork dünýäde ilkinji professional ýangyn söndüriji toparyny döretdi, soňra bolsa "Fireangyn polisiýasy" diýlip atlandyryldy we şäher polisiýasynyň yzygiderliligine girizildi.ABŞ-da ilkinji bug bilen işleýän ýangyn söndüriji awtoulag 1841-nji ýylda Nýu-Yorkorkda ýaşaýan Iňlis Pol R. Hogu tarapyndan guruldy.Nýu-Yorkork şäher häkimliginiň üçegine suw sepip biler.XIX asyryň ahyrynda bug hereketlendirijisiniň ýangyn hereketlendirijileri Günbatarda meşhur boldy.
Iň irki ýangyn hereketlendirijileri at arabalary ýaly gowy däldi
20-nji asyryň başynda, häzirki zaman awtoulaglarynyň peýda bolmagy bilen, ýangyn hereketlendirijileri gysga wagtyň içinde içerki ýangyç hereketlendirijilerini çekiş güýji hökmünde kabul etdiler, emma bug bilen işleýän suw nasoslaryny ot suw nasoslary hökmünde ulandylar.
1898-nji ýylda Fransiýanyň Wersal şäherinde geçirilen nusgawy sergide, Fransiýanyň Lille şäherindäki Gambier kompaniýasy, ilkinji we kämillik bolmasa-da, dünýäde ilkinji ýangyn söndüriji awtoulagyny görkezdi.
1901-nji ýylda Angliýanyň Liwerpul şäherinde “Royal Caledi” kompaniýasy tarapyndan öndürilen ýangyn söndüriji awtoulag Liwerpul şäher ýangyn söndüriji topary tarapyndan kabul edildi.Şol ýylyň awgust aýynda ýangyn söndüriji maşyn ilkinji gezek missiýa iberildi.
1930-njy ýylda adamlar ýangyn söndüriji awtoulaglary “şem ýük awtoulaglary” diýip atlandyrdylar.Şol döwürde “ýangyn şem awtoulagynda” suw çüýşesi ýokdy, diňe dürli belentlikdäki birnäçe turba we merdiwan bardy.Gyzykly tarapy, şol wagt ýangyn söndürijiler elinde tutawaçly yzly-yzyna awtoulagda durdular.
1920-nji ýyllarda içerki ýangyç hereketlendirijilerinde tutuşlygyna işleýän ýangyn söndüriji ulaglar peýda bolup başlady.Bu wagt ýangyn söndüriji awtoulaglaryň gurluşy ýönekeýdi we köpüsi bar bolan ýük awtoulag şassisinde ýerleşdirildi.Truckük awtoulagyna suw nasosy we goşmaça suw çüýşesi oturdyldy.Ulagyň daşyna ot merdiwanlary, ot baltalary, partlama garşy yşyklar we ot şlanglary asyldy.
100 ýyldan gowrak ösüşden soň, häzirki ýangyn ulaglary dürli kategoriýalary we haýran galdyryjy tehnologiýa derejesini öz içine alýan “uly maşgala” öwrüldi.
Suw çüýşesi ýangyn söndüriji awtoulag ýangyn söndüriji topary üçin iň köp ulanylýan ýangyn söndüriji ulagdyr.Fireangyn nasoslary we enjamlary bilen enjamlaşdyrylan enjamdan başga-da, suwy we ýangyn söndürijileri ýangyny özbaşdak öçürmek üçin ýangyn meýdançasyna daşap bilýän uly kuwwatly suw saklaýjy baklar, suw ýaraglary, suw toplary we ş.m. bar.Umumy ýangynlara garşy göreşmek üçin amatly.
Suwuň ýerine ýörite ýangyny söndürmek üçin himiki ýangyn söndüriji serişdeleriň ulanylmagy müňlerçe ýyllap ýangyn söndüriş usullarynda öwrülişikdir.1915-nji ýylda ABŞ-nyň Milli köpük kompaniýasy, dünýäde alýumin sulfatdan we natriý bikarbonatdan ýasalan goşa tozan köpükli ýangyn söndüriji tozany oýlap tapdy.Tizara bu täze ýangyn söndüriji material ýangyn söndüriji awtoulaglarda hem ulanyldy.
Burninganýan zadyň ýüzüni howadan izolirlemek üçin, esasanam nebit we onuň önümleri ýaly nebit ýangynlaryna garşy göreşmek üçin köp mukdarda ýokary giňeldilen howa köpügini 400-1000 gezek köpük çalt sepip bilýär.
Ol ýangyjy we ýangyjy suwuklyklary, ýangyjy gaz ýangynlaryny, janly enjamlaryň ýangynlaryny we umumy maddalaryň ýangynlaryny öçürip biler.Uly göwrümli himiki turbageçiriji ýangynlar üçin ýangyna garşy göreş aýratyn ähmiýete eýe bolup, nebithimiýa kärhanalary üçin ýangyn söndüriji awtoulagdyr.
Döwrebap binalaryň derejesiniň gowulaşmagy bilen has köp gatly binalar we beýik we beýikler bar, ýangyn söndüriji maşyn hem üýtgedi we merdiwan ýangyn söndüriji maşyn peýda boldy.Merdiwan ýangyn awtoulagynyň köp basgançakly basgançaklary wagtynda betbagtçylykdan halas etmek üçin ýangyn söndürijileri belent binadaky ýangyn ýerine gönüden-göni iberip biler we ýangyn meýdançasynda gabalan adamlary wagtynda halas edip biler, bu bolsa ukyplaryny ep-esli ýokarlandyrar. ýangyn söndürmek we betbagtçylykdan halas etmek.
Häzirki wagtda ýangyn söndüriji awtoulaglar has ýöriteleşdi.Mysal üçin, kömürturşy gazy ýangyn awtoulaglary esasan gymmatly enjamlar, takyk gurallar, möhüm medeni ýadygärlikler we kitaplar we arhiw ýaly ýangyna garşy göreşmek üçin ulanylýar;howa menzilinde halas ediş ýangyn söndüriji awtoulaglar uçar heläkçiligini halas etmek we halas etmek üçin bagyşlanýar.Gäminiň işgärleri;ýangyn söndüriji awtoulaglar gijeki ýangyn söndüriş we halas ediş işleri üçin yşyklandyryş berýär;tüsse tükeniksiz ýangyn söndüriji awtoulaglar ýerasty binalarda we ammarlarda we ş.m. ýangyna garşy göreşde ulanmak üçin has amatlydyr.
Fireangyn söndüriji awtoulaglar ýangyn söndüriji tehniki enjamlaryň esasy güýji bolup, onuň ösüşi we tehnologiki ösüşi milli ykdysady gurluşygyň ösüşi bilen ýakyndan baglanyşyklydyr.
Iş wagty: Noýabr-24-2022